Het bbp of bruto binnenlands product is een maat voor de economie van een staat. Als het bbp groeit wordt de staat machtiger, economisch sterker. Het bbp wordt berekend door het sommeren van alle in het land aan producten en diensten toegevoegde waarde, een flinke maar niet al te moeilijke rekensom in een land waar de administratie op orde is.
Het bbp gedeeld door het aantal inwoners, het bruto product per capita, is inwoner, is een maat voor de gemiddelde welvaart van de inwoners. Stijgt het bbp dan kan afhankelijk van de groei van het aantal inwoners de gemiddelde welvaart per inwoner ook stijgen maar ook dalen als het aantal inwoners procentueel sterker is gestegen dan het bbp.
De problemen ontstaan pas als je de uitkomst per land met elkaar wilt vergelijken. De gewoonte was het bpp dan uit te drukken in US dollars, gebaseerd op de vrije marktwaarde van de eigen munt, echter vele valuta kennen geen vrije marktwaarde. China houdt al vele jaren de waarde van zijn munt laag om zo tot de lagelonenlanden gerekend te worden waar de maakeconomie floreert.
Laat ons een aantal economieën vergelijken. We drukken het bbp uit in 1000 miljarden US $. Bovenaan de lijst staan dan de VS en China met ieder net onder de 20 000 miljard US $. Na wat overgangslanden zoals Japan met 12, komen we bij een grote groep landen waarin alle grote Europese landen te vinden zijn met bbp’s tussen 2 en 4 aangevoerd door Duitsland met 3,8. Pas daaronder figureert Rusland met 1,5. De kleine Europese landen hebben waarden onder de 1, zoals Nederland met 0,8. Daaronder vinden we de arme Europese landen zoals Roemenië met 0,2 en de heel kleine zoals Luxemburg met 0,06.
Dat Rusland desondanks de pretentie heeft grootmacht te zijn komt voornamelijk doordat het 4% van zijn bbp uitgeeft aan militaire zaken, terwijl Nederland en Duitsland weliswaar als lid van de NAVO geacht worden minimaal 2% aan militaire zaken uit te geven, maar in de praktijk nauwelijks de 1% halen. De ontwikkelingen in Oekraïne hebben het inzicht flink veranderd, veel Europese landen willen nu meer geld gaan investeren in hun defensie.
Laten we nu eens zien wat we krijgen als we het bbp delen door het aantal inwoners om zo tot de gemiddelde welvaart van de bewoners van het land te komen. Het getal zegt niets over de verdeling van de welvaart.
We drukken het uit in duizenden US $ per inwoner per jaar. Bovenaan de lijst staat Qatar met 124 duizend oliedollars, daarna komt Luxemburg met 105, hoog omdat er veel grensarbeiders werken die bij de verdeling niet meetellen, het zijn geen inwoners. Dan komen Zwitserland en de VS met respectievelijk 62 en 60.
Nederland figureert met 54 net boven Duitsland dat 51 haalt. Engeland en Japan zijn vergelijkbaar met 44 en 42 en daarna komen Italië en Spanje met ieder 38. Rusland staat met 28 net boven Roemenië met 25 en Marokko met 9 aan het hoofd van de achtergebleven landen. Tot slot hebben we dan nog China, 4 en Noord-Korea met 2, tegen Zuid Korea met 40.
Eén van de nieuwste ontwikkelingen in de vergelijking tussen landen is de goederen en diensten te prijzen tegen de prijs die ze in de VS zouden hebben gehad. Dit lijkt een zinnige vergelijking omdat iedere referentie aan een valutakoers ontbreekt. Het bbp van de VS blijft dan gelijk op 20 duizend miljard dollar. Ook de Europese landen zoals Nederland blijven op hun plaats, maar China wordt met 25 veruit de grootste economie ter wereld. En op de derde plaats komt India naar voren met 9. Japan valt terug naar 5, dat is naar de vierde plaats, net boven Duitsland en Rusland.
Laten we vooral niet vergeten, met getallen kun je alles bewijzen, zonder getallen kun je niets bewijzen.
Mij past dank aan het Internationaal Monetair Fonds, dat alle getallen verzamelt.