Een mens lijdt vaak het meest,
Door het lijden dat hij vreest.
Nicolaas Beets (geb. 1814, alias Hildebrand)
Psychopaten zijn bedreigend voor onze veiligheid. Vroeger zaten ze opgesloten in gekkenhuizen, tegenwoordig lopen ze vrij rond. Mensen met een psychische stoornis moeten ook een menswaardig bestaan hebben, heette het. Daarna werden de gekkenhuizen, nu gesloten psychiatrische inrichting genoemd, zo luxueus en voorzien van zoveel personeel, dat ze onbetaalbaar werden. Een verblijf in een chique hotel is goedkoper dan een verblijf in een psychiatrische inrichting, het laatste betaal je echter niet zelf. Door de noodzakelijke bezuinigingen kwamen veel van de potentiële bewoners op straat te staan. De vrouwen onder hen eindigen vaak in een bordeel, de mannen eindigen als dakloze op straat. Meestal blijven ze uit de publiciteit tot er weer eens een huis in brand wordt gestoken.
Dan is er ook de radicale islam die onze veiligheid bedreigt. Na de zoveelste aanslag in Frankrijk waar twee moslims in een openbare ruimte om zich heen begonnen te schieten en ten slotte zelf dood geschoten werden zei de radiozender van de radicale moslims dat ze zouden bidden tot Allah om de twee martelaren direct op te nemen in de hemel. Het zou geweldig helpen als we bereid waren eerlijk te zeggen dat de hemel, behalve tussen de oren, niet bestaat. Het zou ook helpen als weinig kritische mensen meer scholing kregen en als de verwarde naar de psychiater konden. In de VS schieten regelmatig ook niet islamieten zonder aanleiding mensen dood.
Wat ons gevoel van veiligheid betreft, dit stemt zelden overeen met de werkelijkheid. De kans om in een winkelcentrum dood geschoten te worden door een islamiet of een psychopaat is heel gering. Veel kleiner dan bijvoorbeeld de kans om bij een autorit te worden dood gereden door een automobilist met haast of met een fikse borrel op.
Dat neemt niet weg dat in mijn jeugd de deur van ons huis altijd open stond zodat ik als kind ons huis binnen zou kunnen als ik dat wilde. Natuurlijk kreeg ik mijn instructies, geen snoep aannemen van vreemde mannen en zeker niet met hen meegaan, In de praktijk deden deze gevaren zich niet voor. Wat is er veranderd?
De pakkans is heel klein geworden. Was in de gemeenschap waarin ik als kind opgroeide iedere onbekende verdacht, nu is de wereld groter geworden, het onbekende gewoon. Daarbij is het openbaar ministerie en de politie een kostenfactor geworden, onderworpen aan een kosten/baten analyse. Daarbij is het bekeuren van een automobilist die te hard rijdt veel nuttiger dan het beschermen van kinderen op hun speelplaats. Voor het veroordelen van de man, die een kind vraagt in te stappen in zijn auto, zijn enkele tien duizenden euros nodig.
De strafmaat is ook niet langer afschrikwekkend, een paar maanden enige uren per week ouden van dagen duwen is niet echt afschrikwekkend.
Een verblijf van een veroordeelde in de gevangenis kost de opbrengst van het werk van vijf behoorlijke mensen, die hard moeten werken, terwijl de gevangene TV kijkt naar zijn favoriete soaps. Het is dus niet toevallig dat gevangenisstraffen klein gehouden worden. Bovendien is vaak een deel van de straf voorwaardelijk en van de rest hoeft om onbegrijpelijke redenen maar een deel uitgezeten te worden.
Alleen levenslang is nog echt levenslang, Een veroordeling tot levenslang van een 35 jarige kost de maatschappij meer dan 5 miljoen euro. Ik vraag mij af of in een tijd waarin overal veel onschuldige mensen sterven bij toeval, omdat ze toevallig op de verkeerde tijd op de verkeerde plaats zijn, het zinnig is om vijf miljoen euro uit te geven om een psychopathische moordenaar tot zijn natuurlijke dood in leven te houden.
In dit licht zou een heroverweging van de voor- en nadelen van de doodstraf opportuun kunnen zijn.
Johannes Tegendraedt