Over energie gesproken

Een mens produceert ongeveer 100 Watt warmte. Een elektrische deken heeft standaard een vermogen van 50 Watt. Ergo een leuke partner in bed is effectiever dan een elektrische deken; het is misschien ook spannender.

Het kwantificeren van de dagelijkse dingen leidt soms tot leuke conclusies. Vergelijken we bijvoorbeeld de getallen boven met de instraling van de zon. Natuurlijk hangt die instraling af van de plaats van de aarde t.o.v. de zon, zomer of winter, dag of nacht, evenaar of pool, maar één KW per vierkante meter is een aardig richtgetal. Gaan we dus ’s nachts met tien personen op een vierkante meter staan dan produceren we net zoveel warmte als je overdag in je eentje ontvangt van de zon.

Een Watt, genoemd naar de uitvinder van de stoommachine, is een eenheid van vermogen, net als de paardenkracht, waarin traditioneel het vermogen van de automotor werd uitgedrukt. Ik kan mij bij een motor van 100 paardenkrachten, een normale maat voor een middenklasser, toch meer voorstellen dan bij 75 kilowatt voor dezelfde motor. Wel leuk is het vergelijk met de kosten van de aansluiting van 75 KW op het elektriciteitsnet; daarvoor zou u €35 per KW of wel voor 75 KW €2600 per jaar moeten betalen. Geen koopje! Gelukkig dat uw aansluiting meestal niet sterker is dan 10 KW.

De rekening voor het stroomverbruik is in KWh, kilowattuur, het vermogen dat u gebruikte in KW maal het aantal uren dat u die kilowatts gebruikte. Andere eenheden voor energie zijn: calorie en joule. Eén kilowattuur is 860 kilocalorieën of 3600 (60×60) kilojoules of kilowattseconden.

Een man die op zijn lijn let eet niet meer dan 2500 Kcal per dag dat is drie kWh, als je van elektra zou kunnen leven was je voor een halve Euro per dag gevoed. Een derde liter plantaardige olie zou trouwens ook genoeg zijn en dat kost niet zoveel meer.

Het grote aantal eenheden waarin energie kan worden uitgedrukt is historisch gegroeid. Iedere afdeling in de natuurkunde had zijn eigen eenheid en het heeft tot begin vorige eeuw geduurd voor men in de gaten had dat er veel eenheden waren voor het begrip, energie. Natuurlijk is er geprobeerd orde te brengen in de eenheden chaos, tot nog toe niet met overweldigend succes.

Het begint al met eenvoudige eenheden voor lengte en inhoud. Een Engelsman meet de omvang van zijn buik en de maat van zijn schoenen nog steeds in inches en zijn gewicht in stones. Een Nederlandse borrel is 30 ml, de Amerikaanse is even groot maar is één fluid ounce. Een Engels glas bier is een pint, dat is 20 Engelse fluid ounces, die met 28 ml kleiner zijn dan de Amerikaanse, of wel 560 ml. Een Amerikaan woont niet Km maar mijlen bij u vandaan. Het volume van ruwe olie wordt niet in kubieke meters maar in barrels, vaten, uitgedrukt, een barrel is 159 liter.

Daarnaast is veel verwarring ontstaan door de definitie van de zwaartekracht. De gemakkelijkste manier om gewicht te verliezen is naar de evenaar te reizen, als u uit het hoge Noorden komt kunt u een halve kilo gewicht verliezen omdat aan de evenaar de zwaartekracht lager is. Uw massa blijft gelijk en als u terug gaat naar huis zit de halve kilo er weer aan.

Ook over de tijd, de seconde valt nog wel iets te zeggen. Oorspronkelijk was een seconde het 86400e deel (24x60x60) van een etmaal. Maar omdat de aarde steeds langzamer gaat draaien en de seconde dus steeds langer werd, wordt de seconde nu gedefinieerd met de Cesium atoomklok. Ik heb de Tegendraedtse seconde in de aanbieding, die is niet een 86400e deel van een etmaal maar het 100 000e. Een Tegendraedts etmaal heeft 10 uren, ieder uur 100 minuten en iedere minuut 100 seconden. Lekker gemakkelijk, en als de aarde langzamer draait dan lig ik daar niet wakker van want ik kan langer slapen. Helaas moet je ook langer werken.

Johannes Tegendraedt

Schrijf een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *